De Vlaamse klimaatplannen dagen ook de woonmaatschappijen uit om goed na te denken over nieuwbouwprojecten en renovaties. Om hen daarin te ondersteunen, voorziet de Vlaamse Regering 10 miljoen euro aan subsidies voor innovatieve projecten. Het is nog maar de tweede keer dat dit gebeurt, in 2022 voorzag minister Diependaele voor de eerste keer deze extra ondersteuning.
Innovatieve bouwprojecten zijn projecten waarbij de kostprijs, het bouwtype en/of de typologie van het project afwijken van het gangbare bouwproces. Het vergt van de maatschappijen extra middelen om hierop in te zetten en over na te denken, middelen die niet altijd voor handen zijn. Daarom komt minister Diependaele met een nieuwe oproep naar de sector.
Minister van Wonen Diependaele: ‘De sociale huisvestingssector staat bekend als een proeftuin als het gaat over nieuwe bouwtechnieken. Samen met onze innovatieve bouwsector nemen zij een voortrekkersrol op in duurzaam en toekomstgericht bouwen. Met deze subsidie zorgen we voor een extra stimulans om hierop in te zetten. Als deze projecten aflopen, is het de bedoeling om de leerpunten structureel te verankeren in de procedures rond sociale woningbouw en – renovatie. Dat zal het mogelijk maken om sneller stappen te zetten naar een toekomstgerichte, klimaatneutrale sociale huisvesting.’
Verschillende pijlers
De woonmaatschappijen ontvingen de oproep om projectvoorstellen in te dienen, daarvoor hebben ze tijd tot en met 2 oktober 2023. Bij het indienen van hun projectvoorstel kunnen ze kiezen uit 6 pijlers om op te in zetten (zie verderop). Een project maakt meer kans als het meerdere pijlers combineert. Een commissie van experts beoordeelt de projecten en adviseert de kwaliteitskamer van Wonen in Vlaanderen die op haar beurt de minister adviseert bij het toekennen van de subsidies.
Bij de oproep in 2022 ontving Wonen in Vlaanderen 42 projectaanvragen, daarvan werden er uiteindelijk 27 weerhouden. De toegekende subsidies per project varieerden van 17.500 euro tot 1,1 miljoen euro, in totaal werd er 10 miljoen euro aan subsidies toegekend.
Vlaamse primeur in Herentals
Eén van de 27 geselecteerde projecten van 2022 is het project ‘Kleerroos’ in Herentals van sociale huisvestingsmaatschappij De Woonbrug (nvdr: Vanaf 1 juli 2023 gaat De Woonbrug, samen met een aantal andere organisaties, op in woonmaatschappij Leefgoed). Voor de renovatie van de drie gebouwen, samen goed voor 122 appartementen, is er ingezet op de pijlers circulair bouwen en innovatieve technieken, waarvoor de maatschappij 352.200 euro subsidie heeft gekregen. De totaal kostprijs van de renovatie is geschat op 15 miljoen euro.
Tim Vekemans, architect RE-ST: ‘We behouden grotendeels de structuur van het gebouw en gaan maximaal de bestaande vezelcementplaten van de gevel recupereren. Panelen die we niet meer kunnen gebruiken, daarvoor zoeken we een herbestemming buiten dit project. Ook het isolatiemateriaal in het gebouw en de binnendeuren hergebruiken we maximaal.’
Uniek aan het project is dat er voor de eerste keer in Vlaanderen met verticale PV-panelen wordt gewerkt binnen de sociale huisvesting. Zo gaan niet alleen de daken maar ook de gevels en borstweringen van de terrassen gebruikt worden om energie op te wekken. Die energie moet onder meer dienen om de collectieve geothermische warmtepomp aan te sturen. Bij de aanleg van de omgeving wordt er zoveel mogelijk onthard.
Sociale huisvestingsmaatschappij de Woonbrug zet al langer in op duurzaamheid in haar patrimonium.
Jef Schoors, directeur Woonbrug: ‘Bij totaalrenovaties kijken we altijd welke herbestemming we kunnen geven aan de gebruikte materialen. Daarnaast hebben we een proactieve aanpak om huurders die zelf hebben verhard, om hen opnieuw te laten ontharden. Binnenkort fuseren we onder meer met de Zonnige Kempen, een voorbeeld in de sector op vlak van circulariteit. We gaan dus, ook als woonmaatschappij Leefgoed, sterk blijven inzetten op duurzaam bouwen in onze gemeenten.’
De renovatie van de Kleerroos start normaal gezien eind 2024.