De Awa-prijs 2024 beloont 4 inspirerende Afrikaanse zakenvrouwen

Dit zijn de vier winnaressen: Van links naar rechts: Janet Kabugho, Aïcha Macky, Adja Mariam Mahre Soro en Sonia Guiza

Op maandag 25 november reikte minister van Ontwikkelingssamenwerking Frank Vandenbroucke de Awa-prijzen uit aan vier inspirerende vrouwelijke onderneemsters uit Ivoorkust, Oeganda en Niger. Het Belgisch ontwikkelingsagentschap Enabel riep de Awa-prijs in 2022 in het leven om vrouwelijk ondernemerschap in Afrika en het Midden-Oosten te ondersteunen en in de kijker te zetten. Deze derde editie van de prijs beloont spraakmakende initiatieven in de culturele en creatieve sector. 1313 vrouwen uit 18 landen stelden hun onderneming voor in vier categorieën: start-up, scale-up, innovatie en de publieksprijs.

Sonia Guiza, uit Ivoorkust, wint de 'Start-up' prijs. Met Lagozi Entertainment brengt ze Afrikaanse cinema buiten de grote steden en buiten de nationale grenzen. Of het nu gaat om vertoningen in bioscopen, rondreizende caravans in landelijke gebieden of distributie via televisiekanalen en Video-on-demand-platforms, Lagozi Entertainment zet de Afrikaanse cinema in de schijnwerpers en geeft een breed publiek toegang tot dit kostbare culturele erfgoed.

Janet Kabugho, uit Oeganda, wint de 'Scale-up' prijs. Na haar studies in Kampala besloot Julie de handen uit de mouwen te steken en ontheemden te gaan helpen. Zo richtte ze het Skills Centrum Rwenzori op, dat plattelandsvrouwen opleidt in weef- en handwerktechnieken.

Adja Mariam Mahre Soro, uit Ivoorkust, is winnares in de categorie 'Innovatie'. Adja is onderneemster op het gebied van microfinanciering. Haar passie voor animatie heeft ze omgezet in een zakelijke onderneming: Studio Kä. Dit productiebedrijf produceert speelfilms en series die authentieke en inspirerende verhalen vertellen, gedistribueerd op televisie, streamingplatforms en in bioscopen.

Aïcha Macky, uit Niger, wint de publieksprijs. Als kind had ze al een passie voor acteren en regisseren. Nu is ze regisseur en heeft ze van deze liefde een roeping gemaakt door Tabou Production op te richten, een productiemaatschappij gespecialiseerd in gevoelige onderwerpen. Ze vertoont de gemaakte reportages op onconventionele locaties zoals scholen, gebedshuizen en busstations, om een breed publiek te bereiken en een dialoog aan te moedigen waar die vaak ontbreekt.

“Vandaag staan vrouwelijke ondernemers nog steeds voor grote uitdagingen,” zegt minister van Ontwikkelingssamenwerking Frank Vandenbroucke. “Van beperkte toegang tot financiering tot vooroordelen en stereotypen, de weg naar succes is vaak bezaaid met obstakels. We moeten daarom blijven inzetten op het ondersteunen van vrouwelijk ondernemerschap door middel van een sterk beleid dat gelijke kansen bevordert, door netwerken en mentorschapsprogramma’s voor meisjes en vrouwen verder uit te bouwen en te versterken, en door succesverhalen te vieren zoals met de AWA-prijs.”

Steun op maat

Met de prijs kunnen de winnaressen hun bedrijf laten groeien en hun positieve impact in hun gemeenschap en daarbuiten vergroten. Dankzij deze steun kunnen ze hun activiteiten uitbreiden, meer banen creëren, hun bijdrage aan de lokale economie versterken en duurzame en inclusieve initiatieven bevorderen. De steun zal hen ook helpen om structurele barrières te overwinnen, de toegang tot middelen, netwerken en internationale markten bevorderen en andere vrouwen inspireren om een bedrijf te starten.

Een interactieve reis

Tijdens de prijsuitreiking kunnen de aanwezigen zich onderdompelen in de concrete effecten van de Belgische internationale samenwerking. Naast reportages, persoonlijke getuigenissen en een fototentoonstelling zal er een sterke nadruk gelegd worden op nieuwe technologieën, een essentiële pijler van globaal ondernemerschap. Deelnemers zullen zich kunnen onderdompelen in de geschiedenis van het Afrikaanse continent via augmented reality headsets, waarbij verhalen en culturen op een boeiende manier worden verkend. Een unieke ervaring zal hen ook in staat stellen om in realtime te chatten met een avatar van Miriam Makeba, de legendarische Afrikaanse zangeres en woordvoerder van de anti-apartheidsbeweging, die de trots en veerkracht van het continent belichaamt. Met behulp van kunstmatige intelligentie zal deze avatar een eerbetoon brengen aan haar nalatenschap en een levendige en inspirerende interactie bieden.

Ondernemerschap, een vector voor emancipatie

Wereldwijd is een op de drie bedrijven eigendom van een vrouw. In Afrika bezuiden de Sahara zijn de meeste zelfstandigen vrouwen. In samenlevingen waar de vooruitzichten op werk in loondienst beperkt of onbestaand zijn, is ondernemerschap vaak het belangrijkste middel van bestaan voor mannen en vrouwen. Voor vrouwen is het een hefboom voor financiële autonomie, waarvan de positieve effecten ook voelbaar zijn binnen het gezin. Als een vrouw toegang heeft tot ondernemerschap, genereert ze extra inkomsten voor haar huishouden, versterkt ze haar positie binnen het gezin en draagt ze bij aan de sociaaleconomische ontwikkeling van haar gemeenschap.

16 dagen activisme tegen gendergerelateerd geweld

De prijsuitreiking valt samen met de start van de 16 dagen activisme tegen gendergerelateerd geweld, die ook bedoeld zijn om de essentiële rol van ondernemerschap als hefboom voor empowerment van vrouwen te benadrukken. Geconfronteerd met economisch geweld, belemmeringen bij de toegang tot opleidingen, beperkende sociale normen en discriminerende wetgeving, zijn de vier prijswinnaars krachtige voorbeelden van hoe ondernemerschap een manier kan zijn om de cyclus van geweld te doorbreken en uitzicht te bieden op onafhankelijkheid en veerkracht. Hun succes belichaamt de positieve impact van vrouwelijk ondernemerschap in de strijd tegen ongelijkheid en inspireert andere vrouwen over de hele wereld.

Vier vrouwelijke ondernemers die in voorgaande jaren prijzen hebben gewonnen, zullen bij de ceremonie aanwezig zijn om over hun ervaring te vertellen. Aminata Simpara, winnares van de Awa-prijs 2022 in de categorie Start-up: “Door de Awa-prijs kreeg ik niet alleen concrete tools, opleiding en strategieën aangeboden, maar ook een ruimte om groots te dromen en toch verankerd te blijven in de realiteit. Sinds ik gewonnen heb, heb ik mijn impact kunnen vergroten door nog meer jonge meisjes en jongens bewust te maken van menstruele hygiëne.”