Vlaanderen investeert fors in geestelijke gezondheidszorg

Vlaanderen telt 19 Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg (CGG), die gespecialiseerde ambulante hulpverlening bieden aan mensen met ernstige psychische problemen. Om de werking van deze centra te garanderen, voorziet Vlaams minister van Welzijn en Volksgezondheid Wouter Beke een jaarlijkse subsidie van meer dan 72 miljoen euro. Door de overeenkomst met de Centra te vernieuwen, kan Vlaanderen blijven investeren in geestelijke gezondheidszorg. De Vlaamse overheid investeert ook extra in de capaciteit van deze centra. Naast de verhoging van 4,8 miljoen euro die eind vorig jaar beslist was, komt er nu tegen 2024 nog eens 2,1 miljoen euro bij.

De netwerken voor geestelijke gezondheid krijgen immers opnieuw een subsidie van meer dan 2 miljoen euro om in te zetten op vroegdetectie en vroeginterventie, specifiek gericht op psychische problemen bij kinderen en jongeren. Tot slot zetten we de initiatieven van CGG Kempen rond online hulpverlening voort en bouwen we dit verder uit. Daarvoor trekken we een budget van 600.000 euro uit.

Voortzetten huidige werking Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg en versterking van de capaciteit

De CGG bieden ambulante geestelijke gezondheidszorg aan mensen met meer ernstige psychische problemen. Ze hebben een aanbod voor alle leeftijden en bieden ook specifieke zorg aan, zoals verslavingszorg of zorg aan mensen met een justitieel statuut. De CGG werken in multidisciplinaire teams en hebben bijzondere aandacht voor mensen in kwetsbare situaties. De Vlaamse Regering voorziet dan ook meer dan 72 miljoen euro om hun werking overal in Vlaanderen te bestendigen.

In december vorig jaar besliste de Vlaamse Regering ook om 4,8 miljoen euro op jaarbasis extra te investeren in de uitbreiding van de basiswerking van de CGG, waarbij prioriteit gegeven werd aan kinderen, jongeren en jongvolwassenen tot en met 23 jaar. Door prioritair in te zetten op kinderen, jongeren en jongvolwassenen wil de Vlaamse Regering een zo groot mogelijke gezondheidswinst realiseren. Dit komt bovenop hun financiering van 72 miljoen euro.

De Vlaamse Regering heeft bovendien beslist om nog verder te investeren in de basiswerking van de CGG en dit specifiek in die regio’s in Vlaanderen die op vandaag over een minder groot aanbod beschikken. Daarvoor zullen we in 2022 600.000 euro extra ter beschikking stellen, een bedrag dat verder aangroeit tot 2,1 miljoen euro vanaf 2024. Dit zal een wezenlijk verschil maken in die regio’s die vandaag verhoudingsgewijs over de minste middelen beschikken om een behandeling te bieden aan hun inwoners met ernstige psychische problemen.

Suïcidepreventie

Daarnaast verlengen we met deze overeenkomsten ook de erkenning van sommige CGG als gespecialiseerd centrum op vlak van suïcidepreventie en preventie van verslavingsproblematieken. Vanuit die expertise zorgen ze ervoor dat ook in andere diensten en domeinen een beleid op vlak van bijv. suïcidepreventie ontwikkeld wordt. Dat blijft erg belangrijk en actueel. In alle geledingen van de samenleving moeten mensen en diensten gemotiveerd en ondersteund worden om bij te dragen aan het voorkomen van suïcides. Enkel op die manier kunnen we de suïcidecijfers blijven terugdringen.

Subsidie voor CGG Kempen verdere uitbouw laagdrempelig aanbod online hulpverlening

De CGG zijn al langer gekend als een voortrekker op dit vlak. Alle CGG zullen dergelijke tools nu ook verder integreren in hun manier van werken.

Daarnaast wordt er aan CGG Kempen, een bijkomende subsidie van 600.000 euro toegekend voor de bestendiging en verdere uitbouw van een aanbod aan online hulpverlening voor de meest voorkomende psychologische problemen bij volwassenen (depressie, angst en verslaving). Dit aanbod is te vinden via depressiehulp.be, alcoholhulp.be, cannabishulp.be, gokhulp.be en drughulp.be. De verschillende websites richten zich op het brede publiek. We merken dat de doelgroepen die vaak ondervertegenwoordigd zijn in de ambulante (verslavings)zorg (vrouwen, beroepsactieven, hoger opgeleiden, 50-plussers), beter bereikt worden via online hulpverlening. We bouwen dit online hulpaanbod verder uit. Er zullen nieuwe modules worden toegevoegd die gericht zijn op angstklachten, emotieregulatie en traumagerelateerde klachten.

Inzetten op vroegdetectie en vroeginterventie bij kinderen en jongeren met psychische problemen

De netwerken voor geestelijke gezondheid voor kinderen en jongeren krijgen opnieuw een subsidie om in te zetten op vroegdetectie en vroeginterventie van psychische problemen bij kinderen en jongeren. Het gaat om een subsidie van 2,3 miljoen euro voor het jaar 2021. De 6 netwerken, een per provincie, werken met deze subsidie aan het snel en tijdig detecteren van risico’s op en eerste tekenen van een mogelijke psychische of psychiatrische problematiek bij kinderen, jongeren en jongvolwassenen tot en met 23 jaar. Ook laagdrempelige en kortdurende interventies zijn mogelijk, zelfs als er geen expliciete hulpvraag van het kind of de jongere is. De focus ligt op kwetsbare groepen en kinderen met een verhoogde kwetsbaarheid zoals kinderen van ouders met psychische problemen of verslavingsproblemen. In elk netwerk is een CGG de penhouder voor dit programma.

Geestelijke gezondheid als speerpunt in het beleid van minister Beke

Dat Vlaanderen de investeringen in geestelijke gezondheidszorg serieus neemt, blijkt al uit eerdere maatregelen van minister Beke. Met het actieplan mentaal welzijn of ‘Zorgen voor morgen’, dat in april vorig jaar reeds werd gelanceerd, wilde de Vlaamse Regering een sterk signaal geven aan de Vlamingen dat we de psychosociale gevolgen van de coronamaatregelen ernstig nemen en er zowel op korte als op middellange termijn adequate antwoorden willen op bieden.

Dit omvat preventieve initiatieven, maar ook de capaciteit van de gespecialiseerde geestelijke gezondheidszorg moet gegarandeerd zijn, en de Vlaamse regering wil hier ook verder in investeren. Daarom verhoogt de Vlaamse Regering het budget van de CGG stapsgewijs van 72 miljoen euro naar 79 miljoen euro. Daarnaast houden we de focus op vroegdetectie en -interventie, specifieke aandacht voor de noden bij kinderen en jongeren en inzetten op online hulpverlening.

Conclusie

Suïcides voorkomen, veerkracht versterken, bouwen aan een zorgzame samenleving, laagdrempelige hulp en een breed beschikbaar aanbod van de gespecialiseerde diensten van de CGG: dit is hoe Vlaanderen blijft inzetten op een betere geestelijke gezondheid van elke Vlaming.

Vlaams minister van Welzijn en Volksgezondheid Wouter Beke: ‘Wie een psychisch probleem ontwikkelt, gaat daarvoor vaak eerst langs bij de huisarts of bij een eerstelijnspsycholoog. Maar met meer complexe problemen is een CGG het best geplaatst om een behandeling te bieden. In deze coronatijden zien we dat er dan ook een groot appel op wordt gedaan. De CGG zijn een onmisbare schakel in de keten van zorg.’